Choć może wydawać się to zaskakujące, niektóre dziedziny związane z człowiekiem są bardziej popularne, inne mniej. Zapewne każdy wie, czym zajmuje się dermatolog czy okulista. Kiedy pada pytanie o podologa, odpowiedź już niekoniecznie jest oczywista. Ze specjalistą z zakresu podologii mamy dużo rzadziej do czynienia, ponieważ nadal jest to dziedzina mało znana w Polsce. Zazwyczaj dotyczy osób, które zawodowo zajmują się sportem, jednak na szczęście coraz więcej osób zauważa, jak ważne jest dbanie o każdy aspekt swojego zdrowia. Odpowiedzmy zatem na pytanie – co to jest podologia i czym się zajmuje?
Podologia – podstawy
Zaczynając od podstawowych faktów – podologia jest nauką około-medyczną, w której diagnozuje się oraz leczy choroby występujące w obrębie stóp, a także stawów skokowo-goleniowych. Warto zaznaczyć, że w różnych krajach obszar, którymi zajmują się podolodzy, nie jest taki sam i niekoniecznie zakres działań jest identyczny. Zatem zanim udamy się do specjalisty, warto dowiedzieć się, co wchodzi w zakres jego kompetencji. Istotne jest to, że zabiegi chirurgiczne może wykonywać jedynie lekarz. Specjalista zajmujący się podologią ma jednak bardzo szeroki wachlarz umiejętności, które wykorzystuje w leczeniu różnorodnych schorzeń, problemów skórnych, ortopedycznych i innych.
Podologia – jakimi problemami się zajmuje
Skoro wiedza na temat podologii jest nadal znikoma w naszym kraju, warto przybliżyć, jakie problemy podolog może rozwiązać. Problemy w obrębie stóp często nie są jedynie natury kosmetycznej. Dlatego podologia wymaga posiadania wiedzy z różnych nauk takich jak: diabetologia (częstym problemem pacjentów jest stopa cukrzycowa), ortopedia (problemy z deformacjami i nieprawidłowym ustawieniem stóp, konieczność wykorzystania wkładek ortopedycznych lub ortez), dermatologia (kompleksowe leczenie płytkich i głębokich zmian skórnych oraz diagnozowanie ich przyczyn), chirurgia (zaawansowane zabiegi).
Jak widać, podologia nie dba jedynie o ładny wygląd skóry stóp i paznokci, jak mogłoby się na pierwszy rzut oka wydawać. Jest odpowiedzią na różnorodne problemy z kośćmi i stawami, w chorobach skóry i w ograniczeniach ruchowych. Powszechne są dolegliwości związane z powracającymi odciskami, problemy z modzelami, brodawki wirusowe (tzw. kurzajki), pękające pięty, grzybica stóp.
Osoby, które zmagają się z podobnymi schorzeniami, powinny udać się do podologa w celu zdiagnozowania problemu oraz wdrożenia leczenia. Zazwyczaj nie ogranicza się ono do jednej wizyty. Nierzadko potrzeba czasu do tego, by całkowicie wyleczyć pacjenta oraz usunąć przyczynę, jaka leży u źródła problemów. Podologia dąży nie tylko do prawidłowego wyglądu stóp, ale też wyeliminowania lub właściwego zdiagnozowania problemu. Często dzieje się tak, iż wizyta u podologa jest początkiem leczenia innej jednostki chorobowej, jak bywa np. u cukrzyków, u których tworzy się tzw. stopa cukrzycowa, a nie podjęli oni jeszcze odpowiedniego leczenia lub, co gorsze, nie zostali jeszcze właściwie zdiagnozowani.
Podologia w świecie sportowców
Jak to już zostało wspomniane, zmienia się wiedza na temat tego, co to jest podologia i czym się zajmuje. Nadal jednak grupą osób, która jest najbardziej „zaprzyjaźniona” z tą dziedziną medycyny, są sportowcy. Intensywne uprawianie większości sportów (może oprócz szachów…) bardzo obciąża stopy lub stawy skokowe. Nierzadko powstają kontuzje, obtarcia, problemy skórne oraz kostne. Paznokcie, a nawet palce, ulegają deformacji i zdecydowanie potrzebują pomocy specjalisty. Dotyczy to zarówno osób, które uprawiają sport wyczynowo, jak również tych, które podejmują aktywności rekreacyjnie, ale regularnie i w sposób intensywny.
Zazwyczaj problemy obejmują przede wszystkim palce i paznokcie. Podolodzy zwracają uwagę, jak niezwykle istotny jest prawidłowy dobór obuwia. Posiada wiedzę, dzięki której może doradzić, jakiego typu buty wybrać w zależności od uprawianej dyscypliny sportowej, ale też indywidualnych cech pacjenta oraz budowy jego stóp. Może okazać się, że konieczne będą wkładki korekcyjne czy inne elementy uzupełniające obuwie.
Z konsultacji podologicznych korzystają sportowcy przed zawodami, aby być w jak najlepszej kondycji fizycznej, stając na linii startu. Jeszcze bardziej potrzebna może być wizyta już po zakończonych zmaganiach z konkurencją. Oprócz leczenia kontuzji często stawia się na odpowiednią regenerację. O znaczeniu zabiegów podologicznych wiele mogą powiedzieć biegacze, którzy często bywają w gabinetach. Nie mniej istotna jest jednak również codzienna pielęgnacja, którą zaleci specjalista.
Często zwraca się uwagę na fakt, iż obiekty sportowe nie są odpowiednio utrzymane. Podłogi, szczególnie pod prysznicami, bywają mało higieniczne. Z tego względu nawet osoby, które okazjonalnie bywają na siłowni czy basenie, narażone są na takie problemy, jak grzybica stóp czy powstawanie zmian o podłożu wirusowym. Jeżeli zauważy się niepokojące zmiany, które samoistnie nie ustępują, warto skorzystać z wizyty u podologa.
Podologia – kwestie formalne
Może być to informacja zaskakująca, ale zawód podologa został w Polsce wpisany na listę zawodów dopiero w 2015. Stało się to dzięki staraniom Polskiego Towarzystwa Podologicznego. Chociaż można ukończyć studia z taką specjalizacją, podolog nie ma uprawnień medycznych. Właśnie dlatego specjaliści z tej dziedziny współpracują blisko z lekarzami, takimi jak dermatolog, chirurg, diabetyk, czy ortopeda. Aby pracować właśnie w tym obszarze, można skończyć wiele kursów, które pozwalają na otrzymanie odpowiednich certyfikatów. To istotne z punktu widzenia pacjenta, który szuka osoby kompetentnej i posiadającej odpowiednie umiejętności. Podologia obejmuje wiele działań, jednak w sytuacji konieczności przeprowadzenia zabiegu stricte chirurgicznego, podolog kieruje pacjenta do lekarza.
Kiedy udać się do podologa?
Stosunkowo słaba wiedza na temat dziedziny, jaką jest podologia, skutkuje tym, iż nie zawsze pacjenci wiedzą do kogo udać się w sytuacji wystąpienia problemów w obszarze stóp. Nie zawsze konieczne jest udanie się do dermatologa lub chirurga. Są to specjaliści, którzy zdiagnozują przyczynę, jednak to podolog będzie w stanie podjąć od razu odpowiednie kompleksowe działania w celu zlikwidowania problemu. Brodawki, odciski, popękane pięty, zniekształcone paznokcie – to wszystko leży w zakresie jego kompetencji. W gabinetach podologicznych zobaczymy całą gamę narzędzi, z których korzystają specjaliści podczas wykonywania zabiegów kosmetycznych. Jeżeli istnieje konieczność ściągnięcia paznokcia i założenia drenu – również podolog jest w stanie przeprowadzić taki zabieg. Warto zatem pamiętać o tym, że nie jest to specjalista, który wykonuje pedicure. W jego kompetencji leży o wiele więcej działań.
Podologia – leczenie na równi z zapobieganiem
Wróćmy do pytania: co to jest podologia i czym się zajmuje? Skoro już na nie odpowiedzieliśmy, można powiedzieć kilka słów nie tylko o leczeniu, ale również o profilaktyce. Podobnie jak w innych dziedzinach medycznych, w podologii duży nacisk kładzie się nie tylko na leczenie, ale również zapobieganie powstawaniu problemów w rejonie stóp bądź ich nawracaniu. To dlatego podolog jest właściwą osobą, do które można zwrócić się o poradę w kwestii pielęgnacji stóp na co dzień. W zależności od trybu życia, pracy i indywidualnych predyspozycji zaleci on odpowiednie kosmetyki. Niektóre z nich są dostępne do kupienia wyłącznie w profesjonalnych gabinetach podologicznych i kosmetycznych.
Po co zatem sięga się, aby utrzymać stopy w jak najlepszej kondycji? Dostępna jest cała gama produktów do mycia oraz złuszczania naskórka. W celu przygotowania go do zabiegów robi się kąpiele, w których namacza się stopy. Istotne jest również korzystanie z kremów do stóp. Mogą one być ukierunkowane na konkretne problemy skórne – pękające pięty, nadpotliwość, łamliwe paznokcie, skórę suchą, dla diabetyków i inne. Pomocne są również kosmetyki, które aplikuje się bezpośrednio do obuwia.