Jeśli zdarza nam się przejeżdżać częściej drogami ekspresowego ruchu lub autostradami, na pewno natknęliśmy się nieraz na nietypowy widok domu, zbudowanego w całości z drewnianych kłód. Dla wielu jest to codzienność, dla większości mieszkańców miast absolutna dziwność, coś z zakresu ciekawostki turystycznej. Przyjrzyjmy się dziś, w jaki sposób przebiega proces budowy domu z balii.
Pierwszym co należy zaznaczyć, jest fakt, że w przeciwieństwie do bardziej nam znajomych konstrukcji z pustaków, cegieł i betonu wlewanego w żelazny szkielet, dom z balii jest zbudowany całkowicie z jednego materiału, czyli z drewna. Oznacza to, że nasz proces budowy musimy zacząć już u dostawcy, mianowicie w najbliższym, lub odpowiadającym jakościowo tartaku. Drewno używane do budowy tego typu konstrukcji podlega ścisłym normom budowlanym i różni się od standardowego surowca, pozyskiwanego z lasu. Mamy tutaj do czynienia z wysokimi jakościowo, półtonowymi belami, które wielokrotnie, metodycznie sprawdza się, pod kątem jakichkolwiek uszczerbków mechanicznych oraz uszkodzeń spowodowanych przez naturalne procesy gnilne, oraz chorobowe.
Dom z balii buduje się z przygotowanego drewna, od wieków ludzkość zna procesy korowania drewna, by wydobyć na zewnątrz twardą tkankę o wysokich walorach estetycznych i wytrzymałościowych. Korowanie jest niewątpliwie podstawą, niezbędną, abyśmy mogli przetransportować gotowe bele na miejsce budowy. Proces ten, warto dodać, często przebiega ręcznie, robotnik używa do tego celu krótkiej, żelaznej skrobaczki. Jak widać, nie wszystko musi być w dzisiejszych czasach zautomatyzowane. Niektóre tartaki nie oferują takich usług, sprzedają jedynie surowy materiał i należy się wtedy podjąć korowania na własną rękę, lub przy pomocy opłaconej ekipy budowlanej.
Wcześniej okorowane drewno do budowy domu z balii należy jeszcze bardzo dokładnie oszlifować. Proces ten może wyglądać znajomo dla niemal każdej osoby, która woskowała kiedykolwiek samochód. Jest to żmudne i czasochłonne zajęcie, jednak pozwala ono na pozbycie się resztek kory, oraz zrównanie miejsc po nacięciach skrobaczki. Bez tego, nie będziemy w stanie przejść do wycinania bal w odpowiednie kształty i nie uzyskamy symetryczności.
Wskutek trasowania, czyli przygotowania na drewnie linii, po których będziemy prowadzić cięcia, będziemy mogli dostrzec, jakie kształty powinny przyjąć materiały, by powstał z nich dom z balii.
Pierwsze bele nakładane są na siebie na krzyż, w miejscach, które później będą kątami stawianego domu. Takie ułożenie jest możliwe dzięki procesowi wycinania tak zwanych zamków, czyli pustych przestrzeni, które zazębią się między balami, wytwarzając tarcie i stabilizując konstrukcję.
Trasowanie jest szczególnie potrzebne przy budowie domu z balii, ze względu na potrzebę wewnętrznego ocieplania. Nie możemy zastosować ocieplenia zewnętrznego, aby nie stracić walorów estetycznych, jakie daje błyszczące drewno. W związku z tą potrzebą wzdłuż linii trasowania wycina się kanały od góry beli, do jej rdzenia. Następnie takie precyzyjnie wydrenowane kanały wypełnia się wełną mineralną. Wełna mineralna zapewnia lepsze trzymanie temperatury zimą, dzięki czemu dom z balii nie jest wcale gorszy w tym zadaniu od standardowego rozwiązania architektonicznego.
Jedną z ostatnich części jest wycinanie nadproża, czyli kładzionych poziomo elementów, mających na celu przejąć na siebie część siły, z jaką dach napiera na ściany. Ma to miejsce oczywiście już po zbudowaniu ścian, więc można łatwo zauważyć, że elementów w procesie konstrukcyjnym nie ma wiele i jest on stosunkowo nieskomplikowany. Belki kładzie się na ścianach poprzez wykorzystanie tak zwanych siodeł. W przeciwieństwie do zamków, mamy tutaj wycięcie jednostronne.
Wiele firm budowlanych najpierw wykonuje niezbędne elementy, a dopiero później przewozi je na plac budowy, by złożyć gotowe części do całości. Jest to jedna z przewag domów z balii, która sprawia, że są one częstokroć tańszą alternatywą, od innych sposobów budowania. Rozwiązanie to jest także o wiele szybsze, szczególnie przez to jest ono preferowane w miejscowościach turystycznych, które potrafią domówić taką budowę między jednym sezonem a drugim.
Reszta aspektów budowy domu z balii jest już tożsama z innymi budowami. Nie stoi nic na przeszkodzie, aby zamontować całą niezbędną elektrykę, kanalizację i potrzebne w codziennym życiu udogodnienia. W tym momencie czytania można się zmartwić, czy aby taka konstrukcja nie jest przypadkiem łatwopalna. Otóż należy wspomnieć, że na dowolnym etapie prac, gdy mamy już do czynienia z gotowym elementem, czy to przy składaniu próbnym, czy już na działce inwestora, musimy podjąć się impregnowania drewna, które wydłuży jego żywotność, wydobędzie barwę, jak i zapewni wymaganą prawnie ognioodporność.
Tak więc budowa domu z balii jest procesem w teorii nieskomplikowanym, umiejącym być niejednokrotnie tańszą i szybszą alternatywą, dla żelazobetonowej konstrukcji. Warto się zastanowić, czy przypadkiem nie chcielibyśmy kiedyś sami zamieszkać w takim domu, lub zbudować go, jako dom letniskowy.