Choroba Alzheimera to nieuleczalne schorzenie neurodegeneracyjne, mające postać otępienia. Dotyka osoby po 65. roku życia, a w największym stopniu seniorów w wieku powyżej 80 lat. Chory początkowo doznaje zaburzeń pamięci krótkotrwałej, zapomina wyrazy oraz zdarzenia z niedawnej przeszłości. Z czasem coraz bardziej traci kontakt z rzeczywistością, nie rozpoznaje osób z własnego otoczenia, ma napady agresji. W zaawansowanym stadium chory nie jest w stanie samodzielnie funkcjonować, jeść, ubrać się, załatwiać potrzeby fizjologiczne. Nie potrafi porozumiewać się za pomocą mowy, a problemy z chodzeniem powodują przykucie go do łóżka.
Na tym etapie rodzina często decyduje się na oddanie bliskiego do domu opieki. Chociaż jest to decyzja trudna, to jednak ośrodek dla osób starszych z chorobą Alzheimera jest często konieczny. W jakich placówkach rodziny osób cierpiących na chorobę Alzheimera mogą szukać pomocy? Jak załatwić miejsce dla chorego w placówce opiekuńczej?
Placówki opiekuńcze dla osób z chorobą Alzheimera
Rodziny osób dotkniętych chorobą Alzheimera mogą szukać pomocy zarówno w placówkach państwowych, jak i prywatnych. Dom spokojnej starości to miejsce, gdzie osoby w podeszłym wieku mogą liczyć na całodobową opiekę. Mają w niej zapewnione świadczenia bytowe, wyżywienie, podawanie leków oraz opiekę medyczną i pielęgniarską. Niestety nie każdy dom dla seniora jest dostosowany do opieki nad osobami z chorobą Alzheimera. Chodzi tu zarówno o architekturę obiektu, która powinna być bezpieczna dla pensjonariuszy i ułatwiać im orientację w rzeczywistości, ale także wykwalifikowany personel oraz zajęcia rekomendowane dla osób z tym schorzeniem. Ośrodki wyspecjalizowane w opiece nad tą grupą chorych oferują terapie zajęciowe, które spowalniają postępy choroby. Są to np. gry pamięciowe, układanie puzzli, ćwiczenia poprawiające koordynację ruchową, zajęcia plastyczne i muzyczne. Oczywiście jest to plan zajęć dla osób z umiarkowanym stadium choroby. Ośrodki sprawują także pełną opiekę nad osobami w zaawansowanym stanie, w tym leżącymi.
W jaki sposób można dostać miejsce w placówce opiekuńczej dla osoby z Alzheimerem?
Prywatne domy opieki
W przypadku prywatnych domów opieki, oferujących stacjonarne pobyty dla osób z chorobą Alzheimera, procedura przyjęcia jest zwykle uproszczona. Wiąże się to z faktem, że całość kosztów utrzymania chorego w takich placówkach pokrywana jest z dochodów jego i rodziny. Opłaty miesięczne mogą być stosunkowo wysokie – od kilku do kilkunastu tysięcy złotych. Prywatne domy opieki kontrolowane są przez służby wojewody, co znacznie ogranicza nieprawidłowości oraz zaniżanie standardów. Ośrodki te oferują coraz wyższy poziom usług, świadczonych przez wykwalifikowany i przeszkolony personel.
Państwowe domy pomocy społecznej
Nie każdą rodzinę stać jednak na prywatny ośrodek. W tej sytuacji można się ubiegać o miejsce w państwowym domu pomocy społecznej, specjalizującym się w opiece nad osobami z chorobą Alzheimera. W tym celu trzeba się zwrócić do lokalnego ośrodka pomocy społecznej, gdzie pracownicy podpowiedzą w jaki sposób i do której placówki się starać. Wymaga to złożenia pisemnego wniosku wraz z niezbędną dokumentacją. Może to zrobić zarówno osoba chora, jak i jej ustawowy przedstawiciel. We wniosku należy wskazać konkretny dom opieki, zajmujący się całodobową opieką nad osobami z chorobą Alzheimera. Do wniosku należy dołączyć:
- zaświadczenie od lekarza rodzinnego o stanie zdrowia i koniecznej całodobowej opiece nad chorym,
- kserokopię dokumentacji medycznej,
- zaświadczenie od psychiatry lub neurologa o chorobie Alzheimera,
- w przypadku osób ubezwłasnowolnionych – postanowienie sądu o ubezwłasnowolnieniu i wyznaczeniu prawnego opiekuna,
- zaświadczenie o wysokości dochodu (np. decyzję ZUS w sprawie przyznania renty lub emerytury)
- pisemną zgodę na ponoszenie opłaty w wysokości 70% renty/emerytury.
W ramach procedury kwalifikacyjnej wyznaczony pracownik socjalny przeprowadza wywiad środowiskowy w miejscu zamieszkania osoby ubiegającej się o umieszczenie w ośrodku. Niestety terminy oczekiwania na miejsce w DPS-ach, specjalizujących się w opiece nad osobami z chorobą Alzheimera, są bardzo odległe i mogą wynosić nawet kilka lat.
Zakłady opiekuńczo-lecznicze lub placówki pielęgnacyjno-opiekuńcze
W sytuacji jeśli chorego i jego rodziny nie stać na prywatny dom opieki, a okres oczekiwania na miejsce w państwowym DPS jest bardzo długi, można starać się umieścić taką osobę w zakładzie opiekuńczo-leczniczym lub placówce pielęgnacyjno-opiekuńczej. Są to ośrodki podlegające pod resort zdrowia, wśród których część specjalizuje się w opiece nad osobami z chorobą Alzheimera. Chory ma zapewnioną całodobową opiekę, lekarstwa, materiały pielęgnacyjne (np. pieluchy), opiekę medyczną, konsultacje ze specjalistami. Aby ubiegać się o miejsce trzeba wystarać się o skierowanie podpisane przez lekarza prowadzącego pacjenta (może to być lekarz rodzinny), zaświadczenie lekarskie i wywiad pielęgniarski. Odpłatność miesięczna wynosi maksymalnie 70% dochodu pacjenta.
